ایل موسیوند

بخشی کوچک از قوم بزرگ لُر

ایل موسیوند

بخشی کوچک از قوم بزرگ لُر

  • ۰
  • ۰

محمد خان موسیوند کیست؟

در مهاجرت بخش بزرگی از موسیوندها از مسکن اصلی خود در دشت خاوه در نورآباد دلفان به مناطق دیگر لرستان، مرحوم محمد خان موسیوند نقش مهمی داشته است. این مهاجرت حدود دویست و پنجاه سال قبل انجام شده است یعنی در عهد کریم خان زند. مرحوم محمد خان موسیوند یک پسر به نام عبدال و شش دختر داشته است. دخترهای او واسطۀ خویشاوندی موسیوندها با خانواده‌ها و ایلات و طوایف بزرگ لرستان و به ویژه بیرانوندها و سگوندها می‌شوند:

1)      مادربزرگ حاج محمدتقی خان سگوند عالیخانی  2) مادربزرگ کدخدا منصور صوفی‌وند 3) مادربزرگ کدخدا رضاعلی موسیوند 4) مادربزرگ کدخدا رضاعلی موسیوند  5) مادر بزرگ خان‌های اسدی بیرانوند  6) مادربزرگ فریدون قیاسوند که فرنگ خانم موسیوند بوده است.

مادر اسد خان بیرانوند، زرین خانم موسیوند بوده است. حسین علی خان بیرانوند با موسیوندها وصلت می‌کند و زمانی که املاک سگوندها را تصرف می‌کند، موسیوندها به دلیل خویشاوندی و اتحاد نزدیک با سگوندها، همراه آنان از یک طرف به سمت دزفول و از یک طرف دیگر به سمت روستاهای آبستان و دشت سیلاخور و دورود می‌روند و در آنجا ساکن می‌شوند. همسیر حسین علی خان و مادر اسد خان بیرانوند یعنی زرین خانم موسیوند وقتی متوجه مهاجرت موسیوندها می‌شود، می‌گوید که هیچ‌کس حق خرید املاک موسیوندها را ندارد و با پول جواهراتش املاک موسیوندها را خریداری می‌کند و به پسرش اسد خان می‌بخشد.

فرزندان عبدال موسیوند، کرم‌علی، علی، ولی، علی محمد، علیار از منطقۀ خاوۀ جنوبی در نورآباد دلفان و روستاهای چشمه‌خانی و سراب موسیوند به سمت تنگ فنی و سپس روستاهای چغلوندی (بیرانشهر) و رحیم‌خانی و پاقلا و سراب آمده‌اند و سپس بخشی از آن‌ها در دورود و دشت سیلاخور پراکنده شده‌اند.

مسیرهای دیگر دیگری پراکندگی موسیوندها، از یک طرف رومشگان و ایلام (دره‌شهر و آبدانان) و کرمانشاه و از طرف دیگر نهاوند و ملایر و همدان و از سمت شرق به طرف ازنا و الیگودرز بوده است.


  • ۹۸/۰۲/۳۰
  • بهروز موسیوند

نظرات (۶)

  • مسعود چراغی
  • ضمن عرض سلام وخسته نباشید خدمت شما و ممنون از اطلاعات شما درموردایل موسیوند می خواستم چکیده ای کامل واز منابع موثق در مورد ایل موسیوند که در دشت خاوه درروستای می سی ون (چشمه خانی فعلی )جهت استحضار شما وسایر عزیزان ایل که در گذشته به علت اختلافات قومی واز بیم و ترس اتحاد این ایل بزرگ و نقشی که می توانسته بیشتر از این که در اوضاع سیاسی و اجتماعی لرستان داشته باشند به شهرها و مناطق مختلف کشور عزیزمان ایران کوچانده شده اند به سمع و عرض شما می رسانم همانطور که مستحضرید ایل موسیوند موطن اصلی آنان انتهای خاک خاوه لرستان به سمت سراب گاماسیاب یعنی روستایی که در گذشته می سی ون ن(موسیوند ) نام داشته وبه علت قرار گرفتن در دامنه کوه گرین که به علت داشتن طبیعت زیبا و وجود چشمه سارهای زیاد از جمله سراب آب دوغ،سراب زلزله،سراب کیوار،سراب چال کل ،سراب کینی خونی(چشمه خانی فعلی )قرارگرفتن در اطراف چشمه کینی خونی (کینی =چشمه و خونی =خان) روستای چشمه خانی نام گرفته اصالتا از ایلات پیشکوه به این خطه مهاجرت نموده اند ودر اتحاد  لروکرد به سرکردگی کریم خان زند نقش بارزی را ایفا نموده اند وجد آنان سلطان ویس (میرویس)بوده است که دارای سه فرزند به نامهای۱_ موسی خان  (موسیوند ها )۲_چراغ ویس  (روستای چراغ فعلی )۳_حسین خان (روستای برما فعلی )در دشت خاوه فلک الدین ساکن می شوند وموسی خان بعلت زبدگی و مهارت جنگاوری واسب سواری در گردنه گاماسیاب روستای چشمه خانی وظیفه حراست و نگهبانی از کاروانیان و مسافران که قصد مسافرت از استان لرستان به سمت نهاوند در استان همدان وبالعکس را داشته اند برعهده می گیرند وموسی خان دارای سه  فرزند به نامهای کریم بگ وحواسعلی و رحیم بگ می باشد که مدتی در عهد قاجار بر خاک خاوه حکومت داشته وبه ییلاق قشلاق بین خاک خاوه و منطقه چول و حول بین کوهدشت پل دختر به کشاورزی و دامداری مشغول بوده اند و کریم بگ خود دارای دو فرزند به نامهای ۱_عیدی بیگ ۲_محمدولی بوده اند فرزندان عیدی بیگ (چراغ خان ،حاجی خان ،آزادخان ،هاشم خان ،حسین خان )بوده اند وفرزندان محمدولی (فلک الدین خان ،علکه ،نظه ،لطفعلی خان ،علی میرزا خان )بوده اند چراغ خان (چراغعلی خان )فرزند ارشد عیدی بیگ که در بین آنان از زبدگی و رشادت خاصی برخور دار بود به همراه برادران  وسایر مردان ایل موسیوند از جمله  فرزند ارشد خود بهرام خان و سردار خان پسر فلک الدین خان زمام امور و حکومت بر خاک خاوه فلک الدین بر عهده می گیرند و اجازه نمی دهند که خاک خاوه مورد تسلط والیان وحکام زورگوی منطقه از جمله مهر علی خان منظمی ،نظر علی خان طرهانی، ظفرسلطان نهاوندی قرار گیرد واز دادن باج و مالیات به این افراد و گذر و دستیابی به خاک نهاوند از طریق خاک خاوه وگرنه گاماسیاب که آرزوی دیرینه حکام و والیان کوهدشت و سلسله بود را با دلیری وشجاعت افراد ایل به آرزوی دست نیافتنی برای آنان تبدیل می کند وسایل  موسیوند به سرکردگی چراغ خان و بهرام خان در جنگ گریران  و جنگ ساوه ونیز جنگ با روسها که تا نهاوند پیش آمده بودند با حضور افراد ذیل یعنی چراغ خان ،بهرام خان ،حاجی خان ،آزاد خان و سردار خان رشادتها آفریدند که وصف آنان در شجاعت و دلیری واسب سواری و تیراندازی و جنگ با  شمشیرزبانزد خاص وعام می باشد به طوری که بعد از جنگ گریران که بین قوای مهر علی خان منظمی و نظر علی خان امیر اشرف با پیروزی مهر علی خان خاتمه می یابد برخورد لفظی بین بهرام خان ومهرعلی خان در حین بازگشت از جنگ پیش می آید و بهرام خان به مهر علی خان می گوید تو نمی توانی حریف ورقیب  من شوی و مهر علی خان که از شجاعت و دلاوری بهرام خان آگاه بود و چند بار در درگیری با بهرام خان وایل موسیوند در خاک خاوه شکست خورده بود را ه را کج می کند واز ترس او از مسیری دیگر به سلسله بر می گردد مهرعلی خان وقتی که متوجه می شود که از روبرو و جنگ جوانمردانه نمی توان بر ایل موسیوند تسلط پیدا کند همین سبب کینه و ترس او می شود و زمینه قتل و نابودی ایل  موسیوند را می کشد وبه همین خاطر با دعوت از تمامی افراد ایل حسنوند و گذر از گردنه مهاب خسرو بیگی مدت چهل شبانه روز در آنجا اطراق  می کند تا زمینه شبیخون  به طایفه فلک الدین که افراد آنان جهت عیادت از خانم بزرگ خواهر چراغ خان همسر مرحوم نادر میرزا زمانیان مادر آقایان منصور میرزا عبداله میرزا زمانیان به نهاوند سفر کرده بودند شبانه به ایل موسیوند شبیخون زده و بهرام خان ودختر دوساله اش کشته می شوند و چراغ خان و حاجی خان وآزادخان خان افراد ایل حسنوند را دنبال نموده و قریب به پنجاه نفر از افراد ایل حسنوند را کشته گوسفندان وغنایم را بر می گردانند درود بر تمامی آزادیخواهان  ودلاورانی که در برابر ظلم وستم والیان وحکام زورگو شجاعانه ایستادند ود راجرای عدالت و حمایت از رعیت تا پای جان خود وخانواده‌سرفرازانه ایستادندونگذاشتند رعیت مورد ظلم و زور قرار گیرد .           منابع :ا_فصلنامه پژوهشی فرهنگی وتاریخی یافته نو انتشارات ساز مان میراث فرهنگی ا ستان لرستان جلد هفتم و هشتم سال ۱۳۸۲                                         ۲_کتاب جاودان مردان خاوه نوشته آقای مهدی آقا خانی نویسنده و کارشناس اقوام غرب کشور انتشارات شاپور خواست                                                      ۳_کتاب نهاوند در هزاره های  تاریخ ونهاوند در آینه فرهنگ نوشته شمس الدین زیدان                                                                                                         ۴_ ایل کولیوند نوشته مسعود یوسفی                                                            ۵_ بسیاری از مقالات واطلاعات افراد بزرگسال منطقه و تحقیقات میدانی صورت گرفته                                    
  • منصورمعظمی گودرزی (موسیوند)گلچهران ازتوابع اشترینان
  • باسلام وعرض ادب واحترام بنده خادم وکوچک تمامی برادان عزیز هستم که پیگیرهویت بخشیدن به قومیت واصالت خودودیگربرادران مرتبط طایفه موسیوندمی باشند بندجستجو کردم ازبرادران عزیز که دردشت خاوه ازتوابع شهرستان نورآباد چندین روستا ازجمله چشمه خانی ،،،،،،درآن خطه سرزمینی قوم موسیوندبافامیلی کریمی رستمی،،،،که بسیارقابل خوشبختی است که ازیکی از اقوام درآن دیارسکونت داردجویاشدمقوم موسبوندمرتبط باکدام تیروطوایف می باشدگذشته ازدیگرطوایف طایفه کرمعلی ،ایروشه ،فلکین یکی هستدکه تیره موسیوند وبرخودار مرتبط بافلکین هستندتااینکه سنداملاک چندین روستاکه ازتوابع استان کرمانشاه محمودگزک سطر،،،،،حدفاصله بیستون، صحنه ،کامیاران ،شهرقروه استان همدان مالکیت نوروزخان وطهماسب خان موسیونددرسال ۱۲۵۰یعنی ۱۹۰سال پیش به آقایوسف کردستانی جدآقایان نصرتی مبلغ هشتصدتومان فروخته اندوserchکردم طوایفه صحنه توضیجات بسیارازطوایف موسیوندازایل کلیائی می باشند/علی علیهسلامی فرمایدارزش هرکس به اقوامش می باشد زندوپایندوجاودان باشید

    نوشتن مطالب تاریخی میبایست با  تکیه بر وجدان و اطلاع کافی بدور از هر گونه بغض  و عین واقعیت ها باشد  کم و زیاد کردن مطلب یا کامل ننوشتن اسامی افرادی که  از گذشته تا کنون هم دارای جایگاه اجتماعی بوده خلاف  اصل انصاف و وجدان می باشد ‌‌.

    لذا ضمن احترام به تمام گذشتگان و کسانی که برای دیار خود با شجاعت و مردانگی در برابر هجوم افرادی همچون مهرعلی مقاومت کردند  و رنج ها کشیدن.

    به شرح زیر بیان می شود .فرزندان کریم بگ (۱-محمد علی خان ۲-عیدی بگ خان ) 

    فرزندان  محمدعلی خان  (۱_نظرعلی خان -فلک الدین خان_لطفعلی خان -علی محمد خان - علی میرزا خان )می باشند که از فرزندان نظر علی خان به نام های مرحوم شاه عباس و شاه اسماعیل تا مدتها بعنوان کد خدا چندین  ابادی را مدیریت نموده اند.

     

    فرزندان عیدی بگ خان هم نام برده شده اند

    روح تمام این عزیزان در گذشته شاد .

     

     

     

     

     

     

     

     

    .

    با احترام .نقش فرزندان محمد علی خان فرزند کریم بگ  طایفه فلک الدین  موسیوند در تحولات گذشته تا امروز بر کسی پوشیده نیست .

    از جمله افراد دلیر آنان سردار فرزند فلک الدین فرزند محمد علی خان  فرزند کریم بگ از نام آوران  شجاع و دلاوری است که برای  محافظت از ایل و تبار خود در برابر ظلم و زیاده خواهی افرادی همچون مهرعلی خان امیر اعظم. مردانه در کنار  نام آوران ایل خود جهت محافظت از جان و مال و ناموس خود و مردم  ایستاده است .

    درود بر همه دلیرانی  که در برابر زیاده خواهی افراد بیگانه ایستاده اند .

    در تمام موارد قابل بررسی نقش تفرقه انداختن  افراد خارج از طایفه موسیوند به وضوح روشن می باشد .

     

     

     

     

     

     

  • حسین موسیوند
  • سلام

    خیلی مطالب عالیه  فوق العاده از دونستن این مطالب به وجد میام و دوست دارم گذشته رو بدونم

    ما از روستای دارانی علیا در تویسرکان همدان هستیم و البته خودم قزوین به دنیا اومدم و قزوین هستم

    گویا چند نسل قبل پدر بزرگ ما از حوالی الشتر به سمت تویسرکان اومده و اینجا ساکن شدن

    خود چراغ خان و بهرام زورگو و نادرست بودن برهیچ کسی هم پوشیده نیست و ازترس مهرعلی خان امیرمنظم قایم میشدن ببینید دوستان الان یه دوره ای شده هرکسی از خودش تعریف میکنه ولی نمیگید اینا یه عده مال مردم خور بی وجدان بودن که خداهم کاری کرد هیچ کسی جاشون باقی نموند.از چراغ خان تا بهرام هیچی نبودن هیچ فقط یکم چاپلوسی کردن و برا نظه پادویی کردن

    ارسال نظر

    ارسال نظر آزاد است، اما اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید می توانید ابتدا وارد شوید.
    شما میتوانید از این تگهای html استفاده کنید:
    <b> یا <strong>، <em> یا <i>، <u>، <strike> یا <s>، <sup>، <sub>، <blockquote>، <code>، <pre>، <hr>، <br>، <p>، <a href="" title="">، <span style="">، <div align="">
    تجدید کد امنیتی